Жұрттың бәрі біледі өлетұғынын және өлім үнемі қартайтып келмейтұғынын, бір алғанды қата жібермейтұғынын. Қазақ осыған да, амал жоқ, нанады, анық өз ойына, ақылына тексертіп нанбайды. Және һәмманы жаратқан құдай бар, ахиретте сұрау алады, жамандыққа жазғырады, жақсылыққа жарылғайды, жазғыруы да, жарылғауы да пенде ісіне ұқсамайды, бегірек есепсіз қинауы да бар, бегірек есепсіз жетістіруі де бар деп - бәріне сендік дейді. Жоқ, онысына мен сенбеймін? Олар сендім десе де, анық сенген кісіге уайым ойлап не керек? Осы екеуіне лайықты жақсылықты өздері де іздеп таба береді. Егерде осы екеуіне бұлдыр сеніп отырса, енді неге сендіре аламыз? Оны қайтіп түзете аламыз? Оларды мұсылман деп, қалайша иманы бар ғой дейміз?
Кімде-кім ахиретте де, дүниеде де қор болмаймын десе, білмек керек: еш адамның көңілінде екі қуаныш бірдей болмайды, екі ынтық құмарлық бірдей болмайды, екі қорқыныш, екі қайғы - олар да бірдей болмайды. Мұндай екі нәрсені бірдей болады деп айтуға мүмкін емес. Олай болғанда, қай адамның көңілінде дүние қайғысы, дүние қуанышы ахирет қайғысынан, ахирет қуанышынан артық болса - мұсылман емес. Енді ойлап қарай бер, біздің қазақ та мұсылман екен! Егерде екі нәрсе кез болса, бірі ахиретке керекті, бірі осы дүниеде керекті, бірін алса, бірі тимейтұғын болса, сонда біреу ахиретке керектіні алмай, екінші бір кез келгенде алармын деп, жоқ, егер кез болмайтұғын болса, кең құдай өзі кеңшілікпенен кешіреді дағы, мына кезі келіп тұрғанда мұны жіберіп болмас деп, дүниеге керектіні алса, енді ол кісі жанын берсе ахиретті дүниеге сатқаным жоқ деп, нануға бола ма?
Адам баласына адам баласының бәрі - дос. Не үшін десең, дүниеде жүргенде туысың, өсуің, тоюың, ашығуың, қайғың, қазаң, дене бітімің, шыққан жерің, бармақ жерің - бәрі бірдей, ахиретке қарай өлуің, көрге кіруің, шіруің, көрден махшарда сұралуың - бәрі бірдей, екі дүниенің қайғысына, пәлесіне қаупің, екі дүниенің жақсылығына рахатың - бәрі бірдей екен. Бес күндік өмірің бар ма, жоқ па?.. Біріңе-бірің қонақ екенсің, өзің дүниеге де қонақ екенсің, біреудің білгендігіне білместігін таластырып, біреудің бағына, малына күндестік қылып, я көрсеқызарлық қылып, көз алартыспақ лайық па? Тілеуді құдайдан тілемей, пендеден тілеп, өз бетімен еңбегімді жандыр демей, пәленшенікін әпер демек - ол құдайға айтарлық сөз бе? Құдай біреу үшін біреуге жәбір қылуына не лайығы бар? Екі ауыз сөздің басын қосарлық не ақылы жоқ, не ғылымы жоқ бола тұра, өзімдікін жөн қыламын деп, құр «ой, тәңір-ай!» деп таласа бергеннің несі сөз? Оның несі адам?
1896
Everyone knows that death and death do not aggravate. The Kazakhs do not even have to control their minds or minds. He says that there is a God who has created the ghaym, asking in the Hereafter, reprimanding evil, doing good, blessing and blasphemy, not like a human being, and that there is a great deal of misery, and that he has a great success. No, do not believe me? Do You Have to Understand the Despair of the One Who Really Trusts? Both of them find the right thing for themselves. If we believe in these two, why can we reassure them? Can we correct it? How do we call them Muslims?
Whoever says that there is no power in the Hereafter or in the world, it is important to know that there is no difference in the joy of any other person, two passions of passion are not the same, two fears and two misfortunes - they are not the same. It is impossible to say that these two things are the same. In that case, it is not a Muslim that in the eyes of anybody is the world's sorrow, the joy of worldly pleasure is worse than the sorrow of the Hereafter and the happiness of the Hereafter. Now imagine, our Kazakh is a Muslim! If two things are needed, one is necessary for the hereafter, one is in the world, one is taken care of, one is not tired, and one is not worthy of the kajir and no one else, and if it does not exist, then the God Almighty forgives him freely. Is it permissible for you to give it away if you do not miss it while you are at the end of the world, and if you give it to the soul, do you not sell it to the world of the world?
Every human being is a human being. Why do you say that when you are in the world, your relatives, grown-ups, foodstuffs, hunger, sorrows, goats, body trunks, descendants and finger-tips are all the same, to die before the dawn, to go to hell, you are in danger of being misbehaving, enjoying the good of the two worlds - all the same. Do you have five days of life or not? Do you think that you are a guest, you are a guest of the world, you do not know what someone else knows, or whether you have a diary or a livestock or a livestock? Desiring to please God, asking for a human being, not self-employed, is it a blessing to God? Does God Really Condemn Someone to Suffer? Whether or not you have two words, or do not have a science, or something without knowledge, what if you claim that you want to do it yourself? What is his man?
1896